Raet: na granicy ostatniego lodowca
Raet to czwarty morski park narodowy w Norwegii, położony w Cieśninie Skagerrak. Podobnie jak jego najbliższy sąsiad Jomfruland, park ten otrzymał status obszaru chronionego w 2016 roku, jego stosunek powierzchni lądowej do wodnej jest taki sam – 98% obszaru „ciekłego” w porównaniu do 2% terenów „stałych”. Linia brzegowa w Raet jest godna uwagi, ponieważ wyznacza granicę ostatniej epoki lodowcowej (11 000–12 000 lat temu).
Jest to morena czołowa, czyli miejsce, do którego lód sięgnął najdalej. Dlatego tutejsze plaże to głównie gładkie, polerowane lodem kamienie lub łagodne skały z charakterystycznymi wgłębieniami i rowkami. Będąc w takich miejscach łatwo sobie wyobrazić, jak wyglądała Ziemia na samym początku okresu czwartorzędu, kamienie i skały są niemymi świadkami ery zmian klimatycznych na dużą skalę. Wydaje się, że czas nie ma władzy nad tą małą częścią lądu, że od tamtej pory nic się nie zmieniło. Ale naprawdę jest inaczej – bezruch to tylko pozory. Życie w parku tętni zarówno na powierzchni, jak i w głębinach: status ochrony morskiej obejmuje ptaki morskie i ich miejsca lęgowe, a także florę i faunę krajobrazu nadmorskiego.
Tę żywą energię można poczuć poruszając się po różnych częściach parku łódką lub kajakiem, nurkując z maską i rurką, zapoznając się z wybrzeżem i jego wyjątkowymi wrzosowiskami. Las wodorostów na szelfie zapewnia bezpieczne i żyzne siedlisko dla różnych gatunków morskich zwierząt, w tym homarów – tutejsze wody można śmiało nazwać ich ostojami.
Zdjęcia: Kjell Magnus Norderhaug, Jarle Kvam, Tore Moy, Øivind Berg, Øystein Paulsen, Geir Eliassen